a jeśli
  • jak jako synonim kiedy i jeśli

    9.02.2023
    9.02.2023

    Używanie przysłówka „jak” zamiast „gdy/'kiedy” lub „jeśli”" bardzo mnie irytuje. Ale czy słusznie? Nie jestem ekspertem językowym, więc dopuszczam ewentualność, że nie mam racji. Przykłady:

    „Jak wrócimy z wycieczki, zjemy obiad"

    „Jak byłem małym chłopcem...”

    „Jak przeżyje tę noc, to będzie żył”.

    Gdy ktoś mówi: „Jak przyjdę...” – nie wiem, co ma na myśli: „Gdy przyjdę...” czy „Jeśli przyjdę...”; a może zastanawia się „W jaki sposób przyjdę...”.

    Czy słusznie się „czepiam”?

  • J.R.-a?
    14.01.2011
    14.01.2011
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy swoistego pseudonimu. O pewnym Amerykaninie znajomi mówią J.R. (nie są to inicjały imion ani imienia i nazwiska). Nie bardzo wiem, jak po polsku zapisać odmienioną formę. Najbardziej skłaniałabym się ku postaci J.R.-a, ale wygląda ona dość dziwnie, dlatego bardzo proszę o radę.
  • Kacha a Florosław
    13.06.2018
    13.06.2018
    Imiona (oraz chyba ogólnie – rzeczowniki) można zdrabniać. Katarzyna staje się Kasią, a krzesłokrzesełkiem. Czy jest proces odwrotny, a jeśli tak, to jak się on nazywa? Przykład z mojego najbliższego otoczenia – Florian, który lubi jak się do niego mówi „zgrubiale” Florosław :) Jest to oczywiście pseudonim z przymrużeniem oka, ale być może „jest na to jakiś paragraf”. Analogicznie: góragórsko/górzysko, chłopchłopidło itp.
  • Kiedy mnie, a kiedy mi?
    9.01.2019
    9.01.2019
    Szanowni Państwo,
    które zdanie jest poprawne: Czy tylko mi tego brakuje? czy Czy tylko mnie tego brakuje? Jednym słowem – czy wyraz tylko wymaga dłuższej formy zaimka? Słownik poprawnej polszczyzny podaje przykład Brakuje mi chleba, ale nie znalazłam w nim przykładów ze słowem tylko w połączeniu z zaimkami.

    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • kupić a wygrać
    16.11.2005
    16.11.2005
    Niedawno była w poradni mowa o serwisie Allegro. Tam odbywają się głównie licytacje (teoretycznie tylko licytacje). Czy więc jednak nie kupuję (wręcz: wygrywam) na Allegro jak na licytacji? Zawsze po zakończeniu transakcji pojawia się formuła: „Wygrałeś!”.
  • Lodowy a lodziarski
    23.05.2019
    23.05.2019
    Proszę powiedzieć: czy lodowy i lodziarski są synonimami? Niedawno natknąłem się na artykuł o rynku lodów naturalnych, w którym autor stosuje na przemian oba te przymiotniki. Tak więc lodowe są: rzemiosło, biznes, branża, pasta, rzemieślnik, świat i firmy, natomiast lodziarskie: półprodukty i mistrz. Z kolei koncern jest w tym tekście zarówno lodowy, jak i lodziarski. Czy można obu tych słów używać wymiennie, czy jednak każde z nich ma swoją „specjalizację”?
  • Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki a składnia współczesna
    26.11.2016
    26.11.2016
    W prasie w recenzji książki natrafiłem na takie zdanie: Elżbiety Cherezińskiej „Królowa” to kontynuacja „Hardej”, z kolei w telewizji czasem pojawia się film Robina Cooka ryzyko w granicach rozsądku. Wydaje mi się w tym coś nienaturalnego, ale nasuwają się jednoznaczne skojarzenia z powieścią Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, zatem: jest to jakaś stylizacja na staropolszczyznę (potrzebna?) czy jednak w niektórych przypadkach można tak tworzyć wypowiedzi, a jeśli tak, to kiedy?
  • Monstrum a monstrualny
    18.02.2020
    18.02.2020
    Szanowna Redakcjo.
    dlaczego przymiotnik od monstrum to monstrualny, a nie monstralny? Może wydziwiam, ale wydaje mi się, że słowa rodzaju nijakiego zakończone na -um z zasady tracą tę cząstkę przy tworzeniu wyrazów pochodnych, np. muzeummuzealny, imperiumimperialny, kuriozumkuriozalny itd., prawda? Jeśli tak, to jakim więc cudem w słowie monstrualny uchowała się litera „u”?

    Z uszanowaniem
    W.B.
  • myślnik a dedykacja
    27.12.2010
    27.12.2010
    Dzień dobry!
    Pisząc bardzo krótką dedykację (czy to aby na pewno jest dedykacja? jeśli nie, to jak to nazwać?) o treści np.: Janowi – Anna, gdzie powinnam umieścić myślnik? Czy poprawna jest forma:
    Janowi –
    Anna

    czy też:
    Janowi
    – Anna

    A może w ogóle nie powinno go być?
  • Okupacja niemiecka i podziemie akowskie a niemiecka okupacja i akowskie podziemie
    4.12.2016
    4.12.2016
    Szanowni Państwo,
    jak pisać: okupacja niemiecka czy niemiecka okupacja, akowskie podziemie czy podziemie akowskie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego